«حسین در طول نهضت حماسی خود خاندان و همراهان خود را چنان با استقامت و پایداری آشنا نمود كه هر یك جلوه‌ای از استقامت حسینی شدند در این میان، حضرت زینب چنان درس آموخت كه استقامت و پایداری او پس از عاشورا در دوران اسارت و رویاروئی با یزید درخشان ترین صحنه‌های استقامت و پایداری بشری است.

در حماسه حسینی، آن کسی که بیش از همه این درس را آموخت و بیش از همه این پرتو حسینی بر روح مقدس او تأبید خواهر بزرگوارش زینب «س» بود. براستی که موضوع عجیبی است. زینب با آن عظمتی که از اول داشته است و آن عظمت را در دامن زهرا «س» و از تربیت علی (ع) به دست آورده بود، در عین حال زینب بعد از کربلا با زینب قبل از کربلا متفاوت است یعنی زینب بعد از کربلا شخصیت و عظمت بیشتری دارد.»

گفتار شهید مطهری درباره جایگاه حضرت زینب (س) صاحب دومین شب و دومین روز از ایام دهه نخست محرم بنا بر سنت تاریخی، دارای نکته‌های تاریخی است که به شب ورود به کربلا نیز مشهور است. وقتی شمر ملعون، سر حسین (ع) را از قفا برید و با تک تک یاران مظلوم فرزند علی بن ابی طالب (ع) و نواده رسول الله حضرت محمد مصطفی (ص) چنین کرد‌ و سر‌ها بر نیزه‌ها رفت تا گروهی از کوفیان بی‌وفا ظالم را پیروز تاریخی واقعه عاشورا تعبیر کنند، این زینب بود که بر این خیال، خط باطل کشید و خفتگان را آگاه ساخت و نگذاشت تا حماسه حسینی در کربلا ‌بماند.

اگر در دوران بنی العباس، مهم‌ترین ابزار بیان مظلومیت ائمه و شیعیان حقیقی و به تصور کشیدن فضای خفقان، ذکر مصیبت امام سوم شیعیان بود، زینب (س) در سخت‌ترین شرایط و در حالی که داغ عزیز‌ترین نزدیکانش و آنچه در اسارت بر ایشان و سایر اسرا گذشت، قامتش را خمیده ساخته بود، سخنانی را در بارگاه یزید و در مقابل سرهای از تن جدای خاندان عصمت و طهارت بیان کرد که برگ درخشانی در تاریخ شیعه شد و شجاعت بانوی کربلا را در ایستادن مقابل ظالمانی که در قساوت همتایی نداشتند، نمایان ساخت.

در پاسخ این سؤال باید توجه کرد که: «تسع» در عربی به معنای نٌه و تاسع و تاسوعا به معنای نهم می باشد. چنانکه «عشر» به معنای ده و عاشورا به معنای دهم می باشد.
اطلاق کلمه «عاشورا» بر دهم ماه محرم، پس از به شهادت رسیدن حضرت امام حسین و یاران آن حضرت، صورت پذیرفته است و در دوره پیش از اسلام بر دهم ماه محرم عاشورانمیگفتند.کاروان اباعبدالله الحسین علیه السلام در روز دوم محرم به سرزمین مقدس کربلا فرود آمد و تا روز عاشورا در آن سرزمین بودند به لحاظ آن که حوادث مهم کربلا در روز نهم و دهم ماه محرم الحرام اتفاق افتاد این دو روز را برجسته تر نموده و به نام تاسوعا و عاشورا یعنی روز نهم و دهم محرم الحرام نامیدند.
ابن اثیر در کتاب «نهایه» میگوید: «عاشورا یک اسم اسلامی است» و ابن درید میگوید: «عاشورا یک اسم اسلامی» است و در دوره جاهلیت به این نام معروف نبود، (1).